მეტად ქალური განსაცდელი
გააზიარე:
რაც ზემოთ გითხარით, ერთ-ერთ ამერიკულ ჟურნალში ამოვიკითხეთ, სადაც ქალის ჯანმრთელობისადმი მიძღვნილ გვერდზე განცხადების ფორმატით შავით თეთრზე ეწერა ამგვარი ტექსტი.
გასაოცარი არ არის, რომ ამერიკელებს მად-ის ფართო გავრცელება აშფოთებთ. სტატისტიკა მოწმობს, რომ მცირე მენჯის ღრუს ანთებითი დაავადება ყოველწლიურად 750 000 ამერიკელ ქალს უვლინდება, მათ 10-15%-ს კი მად-ით განპირობებული უნაყოფობის დიაგნოზს უსვამენ. მად-ი გახლავთ ექტოპიური (საშვილოსნოსგარე) ორსულობის ერთ-ერთი ძირითადი მიზეზიც.
პრობლემის არსი
მცირე მენჯის ღრუს ანთებითი დაავადება სხვა არაფერია, თუ არა ქალის რეპროდუქციული ორგანოების ინფექციური ანთება. მისი მიზეზი კი წერილის დასაწყისში მოგახსენეთ – ეს გახლავთ სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები, რომლებიც იოლად ვრცელდება აღმავალი გზით და მალევე მოედება მცირე მენჯის ღრუში განლაგებულ ორგანოებს.
მად-ის სიმპტომებიდან აღსანიშნავია:
. ტკივილი მენჯის მიდამოში, მუცლის ქვედა ნაწილში, შესაძლოა, წელის არეშიც;
. უხვი მძაფრსუნიანი გამონადენი საშოდან;
. არარეგულარული მენსტრუაცია;
. ტკივილი სქესობრივი აქტის დროს;
. ცხელება, დიარეა, გულისრევის შეგრძნება ან პირღებინება;
. გაძნელებული ან მტკივნეული შარდვა.
მენჯის ღრუს ანთებითი დაავადება ხშირად სრულიად უსიმპტომოდ ან სუსტი სიმპტომატიკით მიმდინარეობს (ასეთი მიმდინარეობა უმთავრესად ქლამიდიით გამოწვეულ ინფექციურ ანთებას ახასიათებს), ქალი არაფერს უჩივის და, ბუნებრივია, არც მკურნალობს, ნებაზე მიშვებული ანთებითი პროცესი კი ღრმავდება. შედეგად ყალიბდება უნაყოფობა. ასე რომ, სუსტი ნიშნების არსებობის შემთხვევაშიც კი გირჩევთ, ექიმს მიმართოთ.
ამავე დროს, არსებობს სიმპტომები, რომლებიც მიგვანიშნებს, რომ სპეციალისტთან დაუყოვნებლივ მისვლაა საჭირო. ასეთი სიმპტომებია:
. ძლიერი, აუტანელი ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილში;
. პირღებინება;
. გულის წასვლა;
. 38,5 გრადუსზე მაღალი ტემპერატურა.
მიზეზი და მიზეზთა მიზეზი
როგორც ზემოთ მოგახსენეთ, მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადების ხელშემწყობი ფაქტორია მოუწესრიგებელი სქესობრივი ცხოვრება, მრავალი სქესობრივი პარტნიორის ყოლა, მიზეზთა მიზეზი კი ინფექციაა, რომელიც დაუცველი სქესობრივი კონტაქტის დროს იოლად გადაეცემა.
კონდომი ამ პრობლემის თავიდან ასაცილებელ საუკეთესო საშუალებად არის მიჩნეული. სამაგიეროდ, სპირალად წოდებული მოწყობილობა, რომელიც საშვილოსნოში იდგმება და, ისევე როგორც პრეზერვატივს, ჩასახვის საწინააღმდეგო ეფექტი აქვს, ინფექციისგან არ იცავს. უფრო მეტიც – ხშირად თვითონვე იქცევა ინფიცირების მიზეზად.
ქალის რეპროდუქციული ორგანოების ინფიცირებასთან ასოცირდება კიდევ ერთი კონტრაცეფციული საშუალება – ჩასახვის საწინააღმდეგო აბები, თუმცა, სპირალისგან განსხვავებით, პოზიტიურად. საქმე ის არის, რომ მათი მიღების დროს საშოს ეპითელიუმი გამოყოფს წებოვან ლორწოს, რომელიც ხელს უშლის ინფექციას, სასქესო ტრაქტის ზედა ნაწილში გადაინაცვლოს.
მცირე მენჯის ღრუს ორგანოებში ინფექცია შეიძლება შეიჭრას მშობიარობის, ხელოვნური აბორტის, სპონტანური აბორტის (მუცლის მოშლის) და ენდომეტრიუმის ბიოფსიის (ლაბორატორიული გამოკვლევისთვის ენდომეტრიუმის ქსოვილის აღების) დროს.
ახლა კი, მოდი, ზემოთქმული შევაჯამოთ.
მად-ის განვითარების ალბათობას ზრდის:
. მრავალი სქესობრივი პარტნიორის ყოლა;
. სქესობრივი კავშირი იმ ადამიანთან, ვისაც მრავალი სქესობრივი პარტნიორი ჰყავს;
. დაუცველი სქესობრივი კონტაქტი;
. სპირალი;
. მად-ის ან სქესობრივად გადამდები დაავადების არსებობა ანამნეზში (ანამნეზი, როგორც იცით, ადრე გადატანილი დაავადებების ჩამონათვალს მოიცავს);
. ჭავლით ხშირი ჩაბანა, რაც საშოდან სასარგებლო მიკროორგანიზმებს გამორეცხავს და მისი მიკროფლორის ბალანსს არღვევს.
პრობლემის მთელი სირთულე
მცირე მენჯის ღრუს ორგანოთა ანთებითმა დაავადებამ უყურადღებობის შემთხვევაში შესაძლოა გამოიწვიოს:
. საშვილოსნოსგარე ორსულობა. გამოკვლევების თანახმად, სწორედ მად იწვევს ექტოპიურ ორსულობას, რომლის დროსაც განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი ფალოპის მილის გავლით ვერ აღწევს საშვილოსნომდე, სადაც უნდა ჩაინერგოს და განვითარდეს. დაბრკოლების მიზეზი გახლავთ ანთებითი პროცესის გამო კვერცხსავალი მილის ამომფენი ლორწოვანი გარსის დაზიანება, მისი შეწებება და სანათურის დახშობა. საშვილოსნოსგარე ორსულობა ძალზე საყურადღებო პათოლოგიური მდგომარეობაა, რომელიც ძლიერი სისხლდენით ვლინდება (ჩანასახოვანი ქსოვილით ამოვსებული და გახეთქილი მილიდან სისხლდენა იწყება) და სასწრაფო ქირურგიულ ჩარევას საჭიროებს.
. უნაყოფობა. რეპროდუქციული ორგანოების ანთებითი დაზიანების შედეგად განაყოფიერების უნარი მცირდება. რაც უფრო ხშირად გადაიტანს ქალი მად-ს, მით უფრო მაღალია უნაყოფობის ჩამოყალიბების რისკი. ასევე სარისკოა მკურნალობის გადავადება.
. ქრონიკული ტკივილი მენჯის არეში. ფალოპის მილებში ანთების შემდეგ განვითარებული ნაწიბურები და შეხორცებები ხშირად იწვევს ტკივილს, რომელიც თვეობითა და წლობით გრძელდება. ტკივილი მძაფრდება სქესობრივი აქტის, ვარჯიშის დროს, ოვულაციის (საკვერცხიდან კვერცხუჯრედის გამოთავისუფლების) პერიოდში.
გამოსავალი
ინფექციური ანთების ყველაზე ეფექტური წამალი ანტიბიოტიკებია, რომლებიც მხოლოდ და მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით უნდა მიიღოთ. გარდა ანტიბიოტიკებისა, შესაძლოა საჭირო გახდეს ტკივილგამაყუჩებელი მედიკამენტების დანიშვნაც. საზოგადოდ, უმჯობესია, ინფექციის საწინააღმდეგო მკურნალობა სქესობრივმა პარტნიორმაც ჩაიტაროს, რათა ქალი ხელახლა არ დაინფიცირდეს.
საუკეთესო გამოსავალი კი მაინც დაავადების პრევენციაა, რისთვისაც უმარტივესი მეთოდებიც კმარა. მაგალითად, მად-ის განვითარების ალბათობას საგრძნობლად ამცირებს პრეზერვატივის გამოყენება, ექიმთან რუტინული ვიზიტი სქესობრივი გზით გადამდებ ინფექციებზე გამოსაკვლევად, ჰიგიენური ნორმების დაცვა და სხვა.
მსოფლიოში 7.5 მილიონი ქალი უნაყოფოა. აქედან 2.2 მილიონი გათხოვილია, რაც დაქორწინებულთა საერთო რაოდენობის 7.5%-ს შეადგენს.